Insulina jest to hormon składający się z dwóch łańcuchów peptydowych połączonych mostkami dwusiarczkowymi, produkowany w postaci proinsuliny przez komórki beta w trzustce. Nazwa insulina z łac. insula - wyspa, pochodzi od wysepek Langerhansa trzustki, gdzie insulina jest produkowana.

Insulina została odkryta w 1922 przez Fredericka Bantinga, który w 1923 otrzymał za to Nagrodę Nobla.

Najważniejszym bodźcem do produkcji insuliny jest poposiłkowe zwiększenie stężenia glukozy we krwi. Rola insuliny polega na:

• przyspieszaniu tempa przenikania glukozy z krwi do niektórych komórek (przede wszystkim do komórek mięśni szkieletowych) i przekształcania jej w glukozo-6-fosforan, co powoduje obniżenie stężenia glukozy we krwi, zwiększenie zapasu glikogenu w wątrobie i mięśniach oraz wzmożenie spalania glukozy.

• wykorzystywaniu cukrów i tłuszczów jako materiału energetycznego dla komórek;

• magazynowaniu nadmiernej ilości cukrów w postaci zapasów;

• wytwarzaniu białek z substancji znajdujących się w pożywieniu.