Przyczyny cukrzycy są następujące:

1. Niedobór lub brak insuliny - insulina to hormon produkowany w komórkach β trzustki. W niektórych chorobach dochodzi do uszkodzenia trzustki, co uniemożliwia produkowanie insuliny. Choroby takie, w których organizm, a dokładniej układ odpornościowy (immunologiczny) człowieka nie rozpoznaje elementów własnego ciała, uznaje je za obce i niszczy nazywamy chorobami z autoagresji lub inaczej chorobami autoimmunologicznymi.

1. Brak reakcji komórek na insulinę pomimo jej obecności - nadmierne dostarczanie organizmowi pożywienia, „bombardowanie" go glukozą, prowadzi w odpowiedzi do zwiększenia stężenia insuliny w krwi, a z czasem do zmniejszenia wrażliwości komórek na ten hormon. Komórki przestają „widzieć" insulinę (pomimo jej obecności), gdyż zmniejsza się ilość receptorów na ich powierzchni, z pomocą których insulina wprowadza glukozę do wnętrza komórek. Jednocześnie poziom glukozy we krwi cały czas jest wysoki co z kolei pobudza organizm do produkcji jeszcze większej ilości insuliny. Tworzy się błędne koło do momentu aż trzustka nie jest w stanie produkować wystarczająco dużo hormonu.