Koronaroplastyka

Koronaroplastyka zwana również angioplastyką naczyń wieńcowych, to zabieg polegający na poszerzeniu naczyń krwionośnych, które zostały zwężone lub zamknięte w wyniku choroby. Decyzję o konieczności wykonania angioplastyki wieńcowej podejmuje się na podstawie wyniku koronarografii - albo bezpośrednio po tym badaniu, albo - jeśli jest to konieczne - po przygotowaniu pacjenta.

Koronaroplastyka przebiega w kilku etapach:

1 etap zabiegu to koronarografia, czyli badanie pozwalające obrazować tętnice wieńcowe za pomocą promieniowania rentgenowskiego, po uprzednim podaniu do naczyń środka cieniującego. Płyn kontrastujący podaje się przez specjalne cewniki wprowadzone przezskórnie do ujść tętnic wieńcowych. Cewniki wprowadza się przez tętnicę obwodową - tętnicę udową wspólną lub tętnicę promieniową. Wiecej na temat koronarografii znajdziesz TUTAJ (kliknij).

2 etap zabiegu to wprowadzenie specjalnych cewników zaopatrzonych w balon i poszerzenie zwężonych tętnic.

3 etap zabiegu polega na wprowadzeniu specjalnego rusztowania - stentu - aby zapobiec ponownemu zwężeniu tętnicy.

Przebieg koronaroplastyki

Okolicę nakłucia najpierw dezynfekuje się, a następnie znieczula. Po nakłuciu tętnicy, wprowadza się koszulkę naczyniową i  metalową prowadnicę. Następnie kolejno wprowadza się specjalnie ukształtowane prowadnice do prawej oraz lewej tętnicy wieńcowej i podaje się w kilku wstrzyknięciach środek kontrastujący (zwykle ok. 4-7 ml na jedno wstrzyknięcie). Koronarografia pozwala uzyskać dynamiczny obraz , tzn. tętnice uwidocznione są podczas normalnej pracy serca, w skurczu i w rozkurczu. Obrazy są rejestrowane w kilku projekcjach, uzyskiwanych przy różnych położeniach lampy rentgenowskiej.

Po stwierdzeniu zwężenia w tętnicy wieńcowej i określeniu dokładnie jego położenia, lekarz wprowadza do tętnicy specjalne cewniki zaopatrzone w balon. Po umieszczeniu balonika we właściwym miejscu, wypełnia się go solą fizjologiczną z kontrastem pod odpowiednim ciśnieniem (od 4 do ok. 20 atmosfer - w zależności od potrzeb). Później balonik opróżnia się z płynu i wycofuje go po prowadnicy.

Następnie do tętnicy wprowadza się balonik opłaszczony specjalnym siateczką metalową - stentem. Po wprowadzeniu stentu do naczynia rozpręża się balonik i przyciska się siateczkę do ściany naczynia. Po opróżnieniu balonika i wycofaniu go, stent pozostaje w ścianie naczynia stabilizując ją i zapobiega zapadaniu się przyciśniętych blaszek miażdżycowych do światła naczynia.

Rozróżniamy dwa rodzaje stentów: metalowy , tzw. BMS (bare metal stent) i powlekany specjalnym lekiem, tzw. DES (drug eluting stent). Lekarz podejmuje decyzję, który stent jest najlepszy dla chorego.

Rycina powyżej przedstawia zwężoną tętnicę okalajacą (po lewej) i tą samą tetnicę po plastyce (po prawej). Krytyczne przewężenie ograniczające przepływ krwi zostało poszerzone i zabezpieczone stentem.

  Powikłania po koronaroplastyce

- Całkowite zamknięcie światła naczynia wieńcowego w czasie rozprężania balonu i poszerzania miejsca zwężenia, stanowi zagrożenie niedokrwieniem mięśnia sercowego które może prowadzić nawet do jego martwicy. Jeżeli nie możliwe będzie dalsze poszerzenie i/ lub implantacja stentu konieczna może być natychmiastowa operacja by-passów

- Krwawienia i krwotoki oraz uszkodzenie ściany naczyń mogą wystąpić w czasie nakłuwania naczyń i wprowadzania cewnika. W skrajnych przypadkach może zaistnieć konieczność przetoczenia krwi bądź jej preparatów lub wykonania zabiegu naczyniowego a co za tym idzie związanymi z nimi powikłaniami.

- Powikłania zakrzepowo- zatorowe. Jeżeli dojdzie do zamknięcia światła naczynia mózgowego może dojść do udaru i /lub trwałego porażenia, jeżeli dojdzie do zamknięcia światła naczyń płucnych dochodzi do zatoru płucnego. Tego typu powikłania zdarzają się na szczęście bardzo rzadko

- Zaburzenia rytmu serca - arytmie, które wymagają podania leków przeciw arytmicznych występują rzadko, w około 1% przypadków. Poważne zaburzenia rytmu serca, wymagające defibrylacji bądź kardiowersji elektrycznej są bardzo rzadkie (0,1%), a niezbędny sprzęt medyczny do ich wykonania znajduje się zawsze w gotowości.

- Reakcje uczuleniowe, nadwrażliwości na środek cieniujący są rzadkie w przypadku obecnie stosowanych nowoczesnych niejonowych kontrastów. Częstość występowania reakcji uczuleniowej ocenia się na około 5% pacjentów. Zaliczamy do nich wysypkę skórna, świąd, łzawienie, kaszel, duszność, kichanie, mdłości i wymioty. Z reguły ustępują one same po krótkim czasie.

- Krwiak w miejscu nakłucia naczynia występuje u około 20%, charakteryzuje się on obrzmieniem i niebiesko czerwonym zabarwieniem skory w miejscu wkłucia. Krwiak zanika wolno sam i nie pozostawia zmian chociaż może niejednokrotnie doprowadzić do znacznego miejscowego stwardnienia tkanek. Krwiak nie wymaga z reguły żadnego postępowania medycznego.

- Późne krwotoki występują u mniej niż 1% pacjentów. W przypadku kiedy zauważą Państwo krwawienie bądź opuchnięcie w pachwinie prosimy o natychmiastowe skontaktowanie się z lekarzem.

- Bardzo rzadko mogą mieć miejsce ciężkie reakcje nadwrażliwości związane z sercem, płucami, układem krążenia, nerkami czy układem nerwowym które wymagają leczenia szpitalnego i mogą spowodować trwałe zmiany jak np.: zawał serca, zaburzenia widzenia, zaburzoną funkcję nerek czy porażenia. Jeżeli wiemy o nadwrażliwości lub rozpoznamy ją szybko możemy zapobiec ich dalszemu rozwinięciu za pomocą odpowiednich leków.
 
- Zaburzenia przepływu krwi w naczyniach które zostały wykorzystane do wprowadzenia cewnika. Dotyczą one głównie tętnicy przebiegającej w dole łokciowym (krew dla części dalszej kończyny górnej), bardzo rzadko może wystąpić zaburzenie przepływu w obrębie tętnicy udowej (krew dla kończyny dolnej). Przy bólach bądź bladości kończyn poprzez naczynia której przeprowadzane było badanie należy natychmiast zgłosić ten fakt lekarzowi. W razie potrzeby zostanie przeprowadzony zabieg chirurgiczny- naczyniowy pozwalający na przywrócenie prawidłowego krążenia w kończynie. W wyjątkowych bardzo ciężkich przypadkach zaburzenie przepływu krwi przez naczynie może być na tyle poważne iż konieczna staje się amputacja niedokrwionej kończyny, na szczęście są to przypadki sporadyczne.

- Zmiany zapalne z wysiękiem ropnym i powstaniem zmian o typie owrzodzenia w miejscu wprowadzenia cewników są bardzo rzadkie. Mogą się one wiązać z ryzykiem ciężkiego powikłania jakim jest posocznica (bakteriemia, obecność bakterii w krwi) lub osadzaniu się kolonii bakteryjnych w sercu (na wewnętrznej powierzchni serca i powierzchni zastawek) z następowym zapaleniem mięśnia sercowego- tzw. endocarditis. Konieczna wówczas staje się terapia antybiotykowa.

  Nawrót zwężenia po koronaroplastyce

Stanowi ono jeden z najpoważniejszych problemów związanych z zabiegami angioplastyki. Nawrót zwężenia może dotyczyć średnio od 30 do 50 proc. chorych. Czynnikiem sprzyjającymi nawrotowi zwężenia jest przede wszystkim nieoptymalny efekt zabiegu. Inne czynniki ryzyka to m.in.:

- cukrzyca,

- płeć męska,

- palenie papierosów,

- niestabilność wieńcowa w czasie wykonywania zabiegu,

- charakter zmiany (typu B i C),

- choroba wielonaczyniowa.